Defensie windt er geen doekjes om: meer helikopters = meer herrie, het kan niet anders
DEN BOSCH – Het kabinet heeft deze week de plannen van Defensie officieel vastgesteld, daarbij is in onze provincie een flinke uitbreiding van militaire activiteiten gepland. Vooral rond Woensdrecht, Gilze-Rijen en Oirschot wordt het drukker met helikoptervluchten, oefenterreinen en schietbanen. Defensie waarschuwt: het wordt lawaaieriger, maar het is noodzakelijk voor de veiligheid van Nederland.
De plannen zijn onderdeel van het Nationaal Programma Ruimte voor Defensie, een reactie op de veranderde veiligheidssituatie in Europa. De oorlog in Oekraïne en andere dreigingen vragen om meer investeringen in defensie, met meer ruimte om te oefenen, betere faciliteiten en meer personeel. Brabant speelt hierin een hoofdrol vanwege de bestaande militaire infrastructuur en de beschikbare ruimte.
Het zwaartepunt van de uitbreiding van de helikopterlandingsplaatsen ligt bij het oefenterrein rond Woensdrecht. Daar komen de meeste van de 32 nieuwe helikopterlandingsplaatsen die Defensie landelijk wil aanleggen. Het luchtruim boven Brabant wordt daardoor drukker. Helikopters stijgen en landen vaker, niet alleen voor oefeningen maar ook voor daadwerkelijke inzet. Defensie is open over de gevolgen: omwonenden zullen het geluid vaker horen.
Ook vliegbasis Gilze-Rijen krijgt extra landingsplaatsen en wordt klaargemaakt voor intensiever gebruik. De basis is al druk en dat neemt alleen maar toe. Voor omwonenden betekent dit vaker het gebrom van Chinooks en Apaches boven hun hoofden. Defensie probeert de overlast te beperken door vluchten zoveel mogelijk te plannen op minder storende momenten, maar helemaal stil wordt het niet.
In Oirschot zijn plannen om het oefenterrein flink uit te breiden. De huidige heide is te klein voor de groeiende brigade die hier traint. Het terrein wordt met ruim 235 hectare vergroot, vooral ten koste van landbouwgrond en natuurgebied. Ook boeren en natuurliefhebbers zullen de gevolgen merken. Defensie werkt samen met natuurorganisaties om schade aan flora en fauna te beperken. Tijdens grote oefeningen worden natuurgebieden tijdelijk afgesloten en is er extra toezicht.
Ook andere Brabantse locaties van defensie worden uitgebreid. In Budel wordt de oude kazerne heropend en vergroot, vlakbij het oefenterrein de Weerterheide, dat met meer dan 300 hectare groeit. Hier komt een oefendorp waar militairen in een realistische omgeving kunnen trainen. In Veldhoven krijgt de Marechaussee een nieuw trainingscentrum, zodat ook deze eenheid beter is voorbereid. Daarnaast wordt in Oosterhout een nieuw oefenterrein ingericht, waar binnenkort meer militaire trainingen zullen plaatsvinden.
Naast deze fysieke uitbreidingen komen er zeven nieuwe laagvlieggebieden voor helikopters in Nederland, waarvan een deel in Brabant ligt. Dit betekent dat helikopters vaker op lage hoogte zullen vliegen, wat hoorbaar is voor omwonenden.
Het kabinet beseft dat deze plannen impact hebben op natuur en leefomgeving. Daarom werkt Defensie nauw samen met natuurorganisaties om schade te beperken. Ook zijn er afspraken om geluidsoverlast zoveel mogelijk te verminderen, bijvoorbeeld door vluchten te plannen op minder storende tijden.
Van 28 mei tot 9 juli kunnen inwoners en belanghebbenden reageren op het ontwerp en de milieueffectrapportage. Defensie organiseert informatiebijeenkomsten in de verschillende provincies, waarvan op 24 juni in Noord-Brabant. De reacties en uitkomsten van de informatiebijeenkomsten zullen worden meegenomen in een Nota van Antwoord, waarna het definitieve programma naar verwachting eind 2025 wordt vastgesteld. Vervolgens start de uitwerking en vergunningverlening, daarna zal de uitvoering van de uitbreidingsplannen vanaf 2026 geleidelijk plaatsvinden. Dit proces zal zich over meerdere jaren uitstrekken, mogelijk tot 2030 of later. Defensie benadrukt de urgentie van deze versterking, maar houdt zich aan de wettelijke procedures en neemt voldoende tijd voor zorgvuldige uitvoering.
