Minder liquidaties, meer aanslagen met explosieven

Het aantal liquidaties in ons land neemt af en plegers ervan worden niet steeds jonger, aanslagen met explosieven nemen juist toe, maar hebben minder vaak een criminele achtergrond dan tot nu toe werd gedacht. Dat zijn de belangrijkste conclusies van het fenomeenbeeld ‘Geweld van de georganiseerde misdaad in beeld’.

Afname liquidaties, maar grote impact Tussen 2016 en 2023 werden 141 levensdelicten in het criminele milieu geregistreerd, waarvan minder dan de helft met voorbedachte rade. In 2023 daalde het aantal liquidaties naar slechts drie. Hoewel de cocaïnemarkt de meeste dodelijke slachtoffers eist, bleek dat liquidaties vaker van binnen het eigen netwerk komen, bijvoorbeeld door conflicten over wanprestatie of diefstal. De maatschappelijke impact blijft groot, vooral bij aanslagen op publieke figuren, zoals in het Marengo-proces en de moorden op onder anderen advocaat Derk Wiersum en misdaadjournalist Peter R. de Vries.

Sterke stijging van explosieve aanslagen Het aantal explosieve aanslagen steeg fors: van 212 in 2021 naar 1017 in 2023, vooral in de Randstad. Opvallend is dat bij ruim de helft van deze aanslagen geen criminele motieven een rol speelden, maar eerder persoonlijke conflicten tussen burgers. Bij circa 80 procent werd illegaal vuurwerk zoals Cobra’s gebruikt, dat extreem verwoestend is. De onderzoekers waarschuwen dat, hoewel er nog geen dodelijke slachtoffers vielen, het risico op ernstig letsel groot is.

Een breder maatschappelijk probleem De onderzoekers benadrukken dat de aanpak van geweld meer vereist dan politie-optreden. Jongeren voeren steeds vaker gewelddadige acties uit, vaak zonder criminele achtergrond. Dit wijst volgens de onderzoekers op een maatschappelijk probleem waarbij ook andere partijen een rol moeten spelen in de aanpak.

Foto: Iwan van Dun - Eye4images