Nederland scherpt strijd tegen ondermijning aan: cashbetalingen boven €3000 verboden
De aanpak van georganiseerde criminaliteit blijft topprioriteit voor minister Van Weel van Justitie en Veiligheid. Volgens de minister is het cruciaal om de criminele geldstromen droog te leggen, zodat criminelen hun illegale activiteiten niet langer kunnen financieren.
"Criminelen worden gedreven door macht en geld," stelt Van Weel. "Ze gebruiken hun vermogen niet alleen om in luxe te leven, maar ook om hun criminele netwerken draaiende te houden. Daarom moeten we ze raken waar het pijn doet: in hun portemonnee."
De minister benadrukt dat het afpakken van crimineel vermogen daarbij een belangrijk wapen is, maar dat een bredere, flexibele aanpak nodig blijft. “We moeten het criminelen onmogelijk maken om geld te verdienen, te verplaatsen of te gebruiken,” aldus Van Weel.
Stevige resultaten en nieuwe regels op komst
In de afgelopen jaren heeft het Openbaar Ministerie (OM) zijn doelen op het gebied van vermogensbeslag ruim gehaald. De komende tijd wil het OM nog intensiever inzetten op het opsporen en afpakken van illegaal verkregen geld. Daarbij wordt steeds vaker samengewerkt met buitenlandse partners. Ook de FIOD en de politie sporen actief crimineel vermogen op in het buitenland.
Binnenkort krijgt Nederland bovendien de mogelijkheid om dankzij nieuwe Europese wetgeving crimineel geld te confisqueren zonder dat hiervoor eerst een veroordeling nodig is. Volgens Van Weel is dat hard nodig, onder meer gezien de recente vordering van 221 miljoen euro op crimineel kopstuk Jos Leijdekkers.
Strijd tegen ondergronds banksysteem
De minister wijst op het gevaar van zogenoemde ‘underground banking’, waarbij criminelen buiten het reguliere financiële systeem om geld verplaatsen via cash of cryptovaluta. Dankzij gekraakte cryptocommunicatie is duidelijk geworden dat dit systeem op grote schaal wordt gebruikt. De opsporingsdiensten in Nederland en daarbuiten hebben deze vorm van witwassen inmiddels hoog op de agenda gezet.
Ook het recent aangenomen cashverbod op aankopen boven de 3000 euro moet bijdragen aan de strijd tegen witwassen. Hiermee wordt het voor criminelen lastiger om grote bedragen contant uit te geven aan luxe goederen zoals dure horloges of kleding. Daarnaast komt er een meer risicogericht anti-witwasbeleid, dat de last voor eerlijke ondernemers moet verlichten en juist criminelen raakt.
Nederland weerbaarder maken
Samen met diverse partners werkt de overheid aan een grotere weerbaarheid tegen ondermijning. Zo worden havenmedewerkers sinds maart 2025 bij een VOG-aanvraag extra gescreend op mogelijke banden met de georganiseerde misdaad. Daarmee kunnen criminelen uit kwetsbare sectoren, zoals de logistiek, worden geweerd.
Ook in sectoren als de agrarische industrie en de vastgoedbranche zijn vertrouwenspersonen actief om ondernemers te ondersteunen bij het melden van verdachte situaties. De publiekscampagne ‘Houd misdaad uit je buurt’ leverde dit voorjaar een toename van 29 procent in meldingen op. Na de zomer volgt een vervolgcampagne onder de naam ‘Vreemd of verdacht’.
Europese samenwerking
Minister Van Weel benadrukt dat Nederland als handelsland extra aantrekkelijk is voor criminelen. "Onze positie als knooppunt in transport, financiën en digitale infrastructuur maakt ons kwetsbaar. Daarom werken we intensief samen met buurlanden."
Nederland speelt binnen de internationale coalitie van zeven landen (C7) een leidende rol in de bestrijding van georganiseerde misdaad. De gezamenlijke inspanningen van deze landen vormden mede de basis voor de Europese veiligheidsstrategie die op 1 april 2025 door de Europese Commissie werd gepresenteerd.
