DEN BOSCH – Ondanks jarenlange pogingen om de Canadese gans te weren uit de stad, blijven de vogels Den Bosch domineren. Lasers, vliegers, aangepaste begroeiing en het behandelen van eieren mochten allemaal niet baten: de overlast is onverminderd groot, stelt de gemeente.
In 2022 begon Den Bosch een pilot om de groeiende ganzenpopulatie tegen te gaan. Aanleiding waren de vele klachten van inwoners over geluidsoverlast, agressief gedrag en vervuiling van sportvelden, parken en woonwijken. Jaarlijks ontvangt de gemeente zo'n tweehonderd meldingen, met een piek tussen februari en augustus, tijdens het broedseizoen.
Een van de belangrijkste maatregelen was het bewerken van eieren, zodat deze niet uitkomen. In drie jaar tijd zijn 1.485 eieren op deze manier onschadelijk gemaakt. Volgens de gemeente is dit de enige aanpak die enigszins effect heeft: het zorgt ervoor dat de populatie niet verder groeit. Maar het succes is relatief. “De ontstane ruimte wordt simpelweg opgevuld door nieuwe ganzen uit andere gebieden,” aldus de gemeente.
Andere ingrepen, zoals het inzetten van lasers en vliegers op sportvelden, blijken nauwelijks effectief. De vogels raken er snel aan gewend. Ook het afzetten van velden en het gebruik van onaantrekkelijke kruidenmengsels heeft weinig impact gehad. Jaarlijks kost deze aanpak de gemeente zo'n 15.000 euro.
Met name het lawaai van de ganzen is inwoners een doorn in het oog – of beter: oor. Uit metingen blijkt dat piekgeluiden oplopen tot 99 decibel, en dat al vanaf vijf uur ’s ochtends. De GGD waarschuwt dat deze geluiden kunnen leiden tot slaapproblemen, vermoeidheid en stress.
Tijdens het broedseizoen worden de dieren bovendien agressiever, zeker wanneer ze nesten bewaken. Grasvelden, speeltuinen, sportterreinen en zelfs daken en tuinen zijn niet veilig. De ganzen hebben in de stad nauwelijks natuurlijke vijanden, waardoor de populatie zich snel uitbreidt.
Den Bosch staat hierin niet alleen. Ook andere Nederlandse gemeenten ervaren vergelijkbare problemen met de opmars van de Canadese gans. In steden waar natuur, water en grasland samenkomen, voelen de vogels zich thuis – met overlast tot gevolg. Lokale overheden zoeken naar effectieve én diervriendelijke manieren om de balans te herstellen, maar een landelijke aanpak ontbreekt vooralsnog.
De stad is voor de ganzen aantrekkelijk: er is genoeg gras, weinig roofdieren en er wordt niet op ze gejaagd – in tegenstelling tot landelijke gebieden. Toch klinkt nu de roep om meer mogelijkheden tot populatiebeheer, inclusief jacht binnen de bebouwde kom. Op dit moment is dat nog verboden, vanwege de beschermde status van de Canadese gans onder Europese regelgeving.
De gemeente Den Bosch krijgt tot en met 2027 toestemming om door te gaan met de huidige aanpak, gericht op de gebieden West, Noord/Maaspoort en Groote Wielen. Vanaf 2028 wil de provincie ruimte bieden voor een bredere strategie in delen van de stad waar structurele geluidsoverlast wordt gemeten.
Ondanks de inzet van tijd, geld en middelen blijft de Canadese gans een hardnekkig probleem – in Den Bosch én daarbuiten. Een definitieve oplossing laat vooralsnog op zich wachten.